Giữa phố phường Hà Nội về đêm, có một người phụ nữ âm thầm rong ruổi trên chiếc xe nhỏ, gắn theo dải nam châm dài. Mỗi vòng lăn của bánh xe, chị lại hút lên từng chiếc đinh, mảnh vít, mẩu sắt vụn nằm rải rác trên đường. Công việc ấy không có bảng tên, không có lương, chẳng có danh xưng. Chị chỉ muốn một điều giản dị: không ai bị thủng lốp, trượt ngã, hay gặp nạn vì những mảnh đinh nhỏ, tưởng như vôi tri kia.
Câu chuyện tưởng chừng bình thường ấy lại khiến nhiều người xúc động. Bởi giữa cuộc sống vội vã, vẫn còn có những “người hùng lặng lẽ” làm việc thiện như hơi thở, không cần ai biết đến, chỉ cần thấy lòng mình an. Và trong sự âm thầm đó, ta chợt thấy thấp thoáng bóng dáng của bài học Phật pháp: dọn đinh trên đường cũng là dọn phiền não trong tâm.
Nhặt từng “mảnh đinh” của đời sống
Người phụ nữ ấy tên là Nguyễn Thanh Thu. Mỗi đêm, chị tự lái xe quanh các tuyến phố, hút sạch đinh vít để người đi đường không bị tai nạn. Một đêm, chị có thể gom được 2-3 kg sắt vụn, thứ chẳng có giá trị gì, nhưng lại cứu biết bao người khỏi rủi ro. Nhiều hôm mưa gió, chị vẫn không nghỉ, chỉ mong “sáng ra đường sạch hơn, an toàn hơn”.
Từ hành động nhỏ ấy, ta thấy hiện lên một ý niệm lớn: có bao nhiêu “mảnh đinh” đang nằm trên con đường tâm thức mỗi người?
Đó có thể là một lời nói vô tình làm tổn thương ai đó, là một mối hận chưa buông, hay một ý nghĩ ganh tỵ còn vướng lại trong lòng. Chúng nhỏ thôi, như những chiếc đinh trên mặt đường, nhưng khi bánh xe cuộc đời lăn qua, những “phiền não” ấy đủ để làm thủng tâm ta, khiến ta mệt mỏi, dừng bước.
Dọn rác ngoài đường, cũng là dọn rác trong tâm
Trong Kinh Pháp Cú, có dạy:
“Tự mình, điều ác làm,
Tự mình làm nhiễm ô,
Tự mình không làm ác,
Tự mình làm thanh tịnh.
Tịnh, không tịnh tự mình,
Không ai thanh tịnh ai!"
Khi chị Thu cúi mình nhặt từng mẩu sắt, cũng như người tu tập cúi mình nhặt từng hạt phiền não. Hành động dọn sạch đường phố, thực ra là hình ảnh của sự thanh lọc nội tâm. Mỗi lần gỡ bỏ một chiếc “đinh” khỏi lòng đường, cũng là một lần con người học cách buông xả, làm sạch những sân hận, chấp chước trong lòng.
Đường phố cần được làm sạch để xe đi êm. Tâm hồn cũng cần được thanh sạch để đời sống được an nhiên. Không ai có thể “quét, dọn” thay tâm ta, nếu chính ta không tự quán soi mình.
Từ bi trong hành động nhỏ
Điều khiến câu chuyện này chạm đến trái tim nhiều người, không phải ở sự vất vả, mà là ở tinh thần từ bi vô ngã. Chị Thu không chỉ gom, dọn đinh, mà còn giúp người gặp nạn bơm xe, thậm chí ứng trước tiền cho người bị thương khi không có ai giúp đỡ. Giữa đêm khuya, chị giống như “ngọn đèn nhân ái” nhỏ nhoi, chiếu sáng trong bóng tối.
Trong đạo Phật, từ bi không chỉ là cầu nguyện, mà là hành động cụ thể để giảm khổ đau cho người khác. Khi ta làm một việc thiện không cầu báo đáp, đó chính là đang gieo nhân lành, đồng thời chuyển hóa nghiệp thức trong chính mình. Như bánh xe quay đều mà không bị cản bởi đinh sắt, tâm người cũng sẽ tự do, nhẹ nhàng hơn khi được giải thoát khỏi những móc câu phiền não.
Đường không đinh, tâm không chướng ngại
Nếu ai cũng biết “nhặt” đi những gì có thể gây tổn hại cho người khác, dù là một lời cay nghiệt, một hành động ích kỷ hay một mưu toan nhỏ, thì đường đời sẽ bớt gập ghềnh biết bao.
Bởi “rút đinh” ngoài đường chỉ mất vài phút, nhưng “rút đinh” trong tâm có khi cần cả một đời tu tập.
Chị Thu làm việc ấy không vì ai khen, chỉ vì muốn con đường chung được bình yên hơn. Cũng như người tu tập, không vì chứng đắc hay danh vọng, mà chỉ mong giảm bớt khổ đau giữa cuộc đời.
Và đó chính là tinh thần “hành Bồ-tát đạo” giữa đời thường, không hô hào, không phô trương, chỉ lặng lẽ gieo an lành.
Thay cho lời kết
Có những người không thuyết pháp, nhưng hành động của họ đã là một bài pháp sống động.
Người phụ nữ ấy không ngồi thiền, không giảng đạo, nhưng lại dạy cho chúng ta bài học về từ bi và sự thiện lành qua từng việc làm nhỏ.
Giữa dòng đời nhiều cám dỗ, vẫn có những tấm lòng biết cúi xuống vì an lạc của người khác, để con đường chung bớt gập ghềnh và tâm mỗi người được nhẹ nhõm hơn.
“Người lặng thầm rút phiền não khỏi những bánh xe” - Chính là người đang âm thầm làm cho thế gian này bớt đau, bớt khổ mỗi ngày.
Tác giả: Thường Nguyên
(Bài viết thể hiện góc nhìn, cảm xúc riêng tác giả)
***
Nguồn tham khảo: Bài “Hà Nội: Người phụ nữ hàng đêm đi hút sạch đinh, vít trên đường” - Báo Phụ Nữ Việt Nam, đăng ngày 10/10/2025.
Bình luận (0)